การเรียนการสอนแบบห้องเรียนกลับด้าน (Flipped Classroom) เป็นแนวคิดในการจัดการเรียนการสอนที่ค่อนข้างใหม่ โดยกระตุ้นให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้มากขึ้น มีการสลับเอาการบรรยายออกไปจากห้องเรียนผ่านเทคโนโลยี และนำเอาการบ้านกลับเข้าสู่ห้องเรียนผ่านกิจกรรมการเรียนรู้ในห้อง
เบิร์กแมนส์และแซมส์ (Bergmann & Sams, 2012: 13-14) เจ้าของแนวคิดนี้ประสบปัญหาคือ นักเรียนที่ขาดเรียน นักเรียนที่เป็นนักกีฬา หรือนักเรียนที่อาศัยอยู่ชนบทห่างไกล มักจะไม่ได้เข้าเรียนตามคาบปกติ ทำให้ไม่สามารถเรียนทันเพื่อนได้ ทั้งสองจึงคิดวิธีการทำวิดีโอในการสอนเนื้อหานั้น ๆ ขึ้น เพื่อให้นักเรียนที่ไม่สามารถเข้าเรียนในคาบนั้น ๆ ได้ศึกษาให้ทันเพื่อน ๆ ได้

การอ่าน เป็นหนึ่งในทักษะการเรียนรู้ภาษาอังกฤษจากทั้ง 4 ทักษะ ได้แก่ ทักษะการฟัง ทักษะการพูด ทักษะการอ่าน และทักษะการเขียน โดยแต่ละทักษะจะสอดคล้องสัมพันธ์กันเพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนเรียนภาษาอังกฤษได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตามจากผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนภาษาอังกฤษของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2564 ต่ำกว่าเกณฑ์ของสถานศึกษา โดยเฉพาะทักษะการอ่าน ถือว่าอยู่ในระดับต่ำกว่าเกณฑ์

                  ข้าพเจ้าจึงได้เลือกทำวิจัยในชั้นเรียนเรื่อง “การแก้ไขปัญหาการอ่านภาษาอังกฤษเพื่อความเข้าใจโดยใช้แนวคิดห้องเรียนกลับด้าน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4” โดยข้าพเจ้าได้ศึกษาขั้นตอนในการสอนอ่านเพื่อความเข้าใจของ บราวน์ (Brown, 2001: 315) ได้แก่ ขั้นก่อนการอ่าน (Pre-reading และแนวคิดห้องเรียนกลับด้าน (Flipped Classroom) จึงออกมาเป็นขั้นตอนของข้าพเจ้าเอง ดังนี้

กิจกรรมที่บ้าน

1. ครูมอบหมายให้นักเรียนศึกษาบทอ่านเรื่อง “Adventures on the Mississippi” ที่อัปโหลดใน OBEC Content Center

2. นักเรียนเขียนประเด็นสำคัญพร้อมคำถาม 3 ข้อจากเรื่อง และสรุปบทอ่านคร่าวด้วยตนเอง โดยใช้วิธีการจดบันทึกแบบ Cornell

 กิจกรรมในห้องเรียน (Presentation)

1. ขั้นก่อนการอ่าน (10 นาที)

1.1 นักเรียนแบ่งปันประเด็นสำคัญกับเพื่อนร่วมชั้นและครู และอภิปรายเกี่ยวกับประเด็นสำคัญนั้น ๆ ครูอธิบายเพิ่มเติมให้ชัดเจน

1.2 นักเรียนแบ่งปันคำถามที่ตนเองได้จากการอ่านเรื่อง “Adventure on the Mississippi” จากการศึกษาเองที่บ้าน โดยส่งผ่าน PowerPoint (ClassPoint) จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายคำตอบของคำถามแต่ละข้อแบบปากเปล่า

1.3 ครูสอนคำศัพท์และโครงสร้างใหม่ที่พบในบทอ่าน โดยยกตัวอย่างประโยคประกอบ จากนั้นนักเรียนบันทึกลงในสมุดและแบ่งปันกับเพื่อนร่วมห้องเรียน

1.4 ครูแจ้งจุดประสงค์ในการเรียนให้นักเรียนทราบ

2. ขั้นระหว่างการอ่าน (20 นาที)

2.1 นักเรียนอ่านบทอ่านเรื่อง “Adventure on the Mississippi” และทำใบงานที่ 1 “Reordering the Sentences” โดยให้นักเรียนทำงานเป็นคู่

2.2 ครูแสดงภาพใบงานที่ 1 ของนักเรียนทุกคู่บนหน้าจอโทรทัศน์ผ่านทาง ClassPoint จากนั้น ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายคำตอบร่วมกัน และให้นักเรียนอ่านบทอ่านอีกครั้งเพื่อทบทวน

2.3 นักเรียนทำใบงานที่ 2 กลุ่มละ 4 คน (คละความสามารถ) เพื่อตอบคำถามการหาใจความสำคัญ รายละเอียดสนับสนุน และการอ้างอิงในเรื่อง ในระหว่างกิจกรรมกลุ่ม ครูเดินรอบห้องเพื่อให้คำแนะนำ จากนั้นแบ่งปันคำตอบ ร่วมกันอภิปรายคำตอบทั้งชั้นแบบปากเปล่า

2.4 นักเรียนทำใบงานที่ 3 “Drawing a Word Map to Summarize” โดยให้นักเรียนสรุปความรู้ที่ได้จากบทอ่านร่วมกัน จากนั้นสุ่มตัวแทนกลุ่มออกมานำเสนอหน้าชั้นเรียน 2 กลุ่ม

3. ขั้นหลังการอ่าน (15 นาที)

3.1 ครูส่งลิงก์ข้อสอบให้นักเรียนทำแบบทดสอบย่อย (Quiz) เพื่อตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียนจากการศึกษาเรื่อง “Adventure on the Mississippi”

3.2 ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายคำตอบของแบบทดสอบย่อย ครูให้ผลสะท้อนกลับแก่ผู้เรียน และสรุปบทเรียนแบบปากเปล่าร่วมกัน

3.3 ครูมอบหมายให้ผู้เรียนศึกษาบทอ่านถัดไปทาง OBEC Content Center